Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2025 yılı ikinci çeyrek büyüme verilerini değerlendirdi. Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İkinci çeyrekte takvim ve düşük baz etkilerinin de katkısıyla yıllık büyümedeki artışla birlikte dezenflasyonun sürmesi, uyguladığımız programın başarısını net bir şekilde ortaya koymaktadır” ifadelerini kullandı.
Bakan, ekonomik programın nihai hedefi olan kalıcı refah artışında önemli bir eşiğe yaklaşıldığını öne sürerek, “Dünya Bankası sınıflamasına göre 2025 yılında yüksek gelirli ülkeler grubuna girme ihtimalimiz arttı” dedi.
Ancak TÜİK verilerine göre, büyüme sürse de yurttaşın kişi başına geliri geriledi. 2025’te kişi başına GSYH cari fiyatlarla 503 bin 76 TL, ABD doları cinsinden ise 15 bin 325 dolar oldu. Dünya Bankası verilerine göre 2024’te 15 bin 473 dolar olan kişi başına GSYH, bir yılda 148 dolar azaldı; bu da yaklaşık 6 bin 85 TL’ye karşılık geliyor.
REVİZEYLE DEZENFLASYON
Şimşek, 17 Eylül 2024’te katıldığı bir programda, “2025’in sonunda enflasyonu yüzde 20’nin altına indirebileceğimize samimi şekilde inanıyorum” ifadelerini kullanmıştı. Ancak 2024 Kasım’ında 2025 yılı enflasyon tahmini yüzde 21’e yükseltilmiş, Ocak ayında ise Şimşek bu oranın yüzde 27,1’e çıktığını duyurmuştu.
MERKEZ BANKASI TAHMİNLERİ DE REVİZE EDİLDİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılı üçüncü enflasyon raporu toplantısında yeni tahminleri açıkladı. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, önceki tahminlerde yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 24 iken, yeni raporda bu aralığın yüzde 25–29’a revize edildiğini belirtti. 2026 yılı enflasyon tahmini ise yüzde 13–19 aralığına yükseltildi.
Bakan Şimşek’in “programdaki başarı” açıklamalarının öncesinde gelen bu revizeler, ekonomik büyüme ve dezenflasyon hedefleri arasındaki farkı gözler önüne serdi.
YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER
Dünya Bankası, Atlas metoduna göre kişi başı gayrisafi millî hasılaya (GSYH) bakarak yüksek gelirli ülkeleri belirliyor. 2024 verilerine göre kişi başına düşen gelir 13 bin 935 doların üzerinde olan ülkeler bu kategoriye giriyor. GSYH, bir yılda 148 dolar azalmasına karşın Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye’nin bu gruba girme ihtimalinin arttığını iddia etti.
Ancak yüksek gelirli ülkeler listesine girmek, halkın gelir seviyesi veya yoksullukla doğrudan ilişkilendirilemiyor. Şili’de kişi başına düşen gelir 16 bin 709 dolar, ABD’de ise 85 bin 809 dolar seviyesinde olmasına rağmen Şili’de asgari ücret yaklaşık 21 bin TL; ABD’de ise Ocak 2024 verilerine göre 771 bin 480 kişi evsiz durumda. Bu veriler, ülkelerin yüksek gelirli sınıfına girmesinin yurttaşın refahıyla birebir örtüşmediğini ortaya koyarken adaletli gelir dağılımın önemini gösteriyor.